Пренесување и превенција

Вирусот на хепатитис Ц се пренесува преку директен контакт со заразена крв. Бидејќи раната болест нема јасни симптоми, честопати не може да се одреди времето и начинот на заразување.

Начините на пренесување на хепатитис Ц се:

· размена на игли меѓу интравенски корисници на опојни дроги;1

· хемодијализа;

· трансфузија на крв и крвни деривати непроверени за ХЦВ (пред 1992 год.);

· трансплантација на ткива и органи;

· тетовирање, пирсинг и циркумцизија (обрежување) со несоодветно стерилизирана опрема;

· користење на нестерилизирани игли, шприцеви и друга медицинска опрема;

· незаштитен сексуален контакт при кој може да се јави крвавење (и во текот на менструалниот циклус);

· употреба на заеднички прибор за лична хигиена на кој може да има исушена крв (четкички за заби, бричеви итн).

Сексуалното и перинаталното (од мајка на дете) пренесување е ретко. Ризикот за пренос од мајка на дете е 5% и не зависи од начинот на породување (природно или со царски рез).2

Кој треба да се тестира за хепатитис Ц?

· интравенски корисници на опојни дроги;

· пациенти кои примале трансфузија на крв или крвни деривати пред 1995 год.;

· пациенти кои често примале крв: лица со хемофилија, пациенти на хемодијализа или со трансплантирани органи;

· лица со тетоважа или пирсинг;

· лица со ризично сексуално однесување или сексуални партнери на ХЦВ-позитивни лица;

· новороденчиња на ХЦВ-инфицирани мајки (првата година anti-HCV тестот кај новороденчето ќе биде позитивен заради антителата од мајката, па само PCR-тестирањето е валидно.

· лица кои имаат симптоми на оштетување на црниот дроб (жолтило на кожата и видливите слузници, чешање на кожата, темна мочка и светол измет, клинички наод на зголемен црн дроб и слезина);

· личности кои имаат неспецифични симптоми подолго време (замор, губиток на апетит, чести болки во мускулите и зглобовите).

Хепатитисот Ц не се пренесува преку:

· вообичаени дневни активности (бакнување, гушкање, ракување, спортување);

· кивање, кашлање;

· употреба на заеднички прибор за јадење (чинии, лажици, вилушки, ножеви, чаши...);

· храна и вода.

ПРОТИВ ВИРУСОТ НА ХЕПАТИТИСОТ Ц НЕ ПОСТОИ ВАКЦИНА.

Меѓутоа, постојат едноставни начини како да се заштитиме:

· избегнувајте директен контакт со крв: повреди, завои, менструален циклус;

· предметите за еднократна употреба кои се загадени со крв уништувајте ги на правилен начин;

· не користете заеднички прибор за лична хигиена;

· избегнувајте високоризичен и незаштитен секс, како и секс за време на менструалниот циклус;

· тестирајте се ако постои некој ризик фактор;

· навремена терапија – веднаш по поставувањето на дијагнозата со цел да се прекине прогресијата на болеста и можноста за пренесување на инфекцијата.

 

Референци:

  1. CDC. MMWR. 1998;47(RR-19):1-39. 
  2. Dienstag JL. Sexual and perinatal transmission of hepatitis C. Hepatology 1997;26:668S–69S.