Да ја разбереме мултиплата склероза

Мултиплата склероза (МС) е болест на централниот нервен систем (ЦНС), кој вклучува мозок, 'рбетен мозок и оптичките нерви. Обично се смета за единствена болест, но нејзиниот тек и симптомите варираат од личност до личност.

Кој може да добие МС?

Мултиплата склероза е водечка причина за не-трауматски инвалидитет кај млади луѓе.^1,2

МС најчесто се дијагностицира на возраст помеѓу 20 и 40 години³

МС е два пати почеста кај жени наспроти кај мажи²

Околу
2,3 милиони или 1 на 3.000²
лица имаат МС во светот

Преваленцата на МС е најголема во земјите кои се најдалеку од екваторот⁴

Околу1 на 710 лице во Северна Америка има МС²

Околу 1 на 925 лице во Европа има МС²

Околу 1 на 1050 лице во Австралија има МС²

Симптомите можат да влијаат на скоро секој дел од телото и умот

Луѓето со МС можат да доживеат многу видови на симптоми.⁵

90%До 90% од луѓето со МС чувствуваат замор⁶

50%15 години по појава на првите симптоми, повеќе од 50% од луѓето со МС имаат тешкотии при движење^5,7,8

20%Тешкотии со видот се чести, и прв симптом кај 15-20% од луѓето со МС⁹

80%Најмалку 80% од луѓето со МС имаат проблеми со мочниот меур¹⁰

2xДепресијата е за околу 2 пати почеста кај луѓето со МС¹¹

2xПроблеми со спиење се двапати почести кај луѓето со МС¹²

МС има различни текови на болеста

Мултиплата склероза е категоризирана во курсеви базирана на тоа како болеста генерално се однесува, дали болеста е активна или не и како напредува прогресијата на инвалидноста со текот на времето.

За поголемо разбирање на текот на болеста, посетете ја страната на: National Multiple Sclerosis Society.¹³

РРМС

Релапсно-ремитентна МС

СПМС

Секундарно прогресивна МС

ППМС

Примарно прогресивна МС

Активноста на болеста може да се измери

Без оглед на текот на болеста кој може да го има едно лице со МС, релапсна или прогресивна форма на МС, таа може да биде активни или неактивна во различни временски периоди.¹⁴ Активноста на болеста може да биде надворешно видлива преку појава на нови или влошување на веќе постоечките знаци или симптоми. Активноста на болеста може да се открие со помош на специјална опрема како магнетна резонанца (анг. MRI, magnetic resonance imaging).

Релапс

Релапс или егзацербација на МС (исто така познат како напад или рецидив), предизвикува нови симптоми или влошување на веќе постоечките симптоми.¹⁵ Нападот мора да трае најмалку 24 часа и да биде одделен од претходен напад најмалку еден месец. Повеќето релапси траат од неколку дена до неколку недели или дури месеци и може да бидат проследени со нецелосно или целосно закрепнување.
Прогресија на инвалидноста

Колку брзо или бавно се влошува инвалидноста може да варира, но прогресијата е континуирано зголемување на инвалидноста со текот на времето.
Активност на болеста според MRI

Лезиите се воспалени или оштетени области во ЦНС што можат да се забележат со помош на магнетна резонца. Мозочните лезии можат да се појават или да се зголемат без притоа веднаш да се забележат последици, но можат да бидат знак на неповратно оштетување и можат да доведат до прогресија на инвалидноста.¹⁶

Многу е направено досега

Не постои лек за МС, но истражувањата продолжуваат за подобро разбирање и лекување на болеста.⁵

Кои се новите начини кои можат да ја следат активноста на болеста?

Како можеме подобро да ги истражиме новите лекови за МС?

Како можеме да предвидиме кои пациенти ќе имаат корист од одреден третман?

Референци

1. Murray TJ. (2006). Diagnosis and treatment of multiple sclerosis. BMJ, 322 (7540):525-527.
2. Multiple Sclerosis International Federation. (2013). Atlas of MS 2013. Достапно на: http://www.msif.org/about-us/advocacy/atlas/.
3. MS International Federation. What is MS? Достапно на: http://www.msif.org/about-ms/what-is-ms/.
4. Simpson S, et al. (2011) Latitude is significantly associated with the prevalence of multiple sclerosis: a meta-analysis. J Neurol Neurosurg Psychiatry, 82(10):1132-1141.
5. National Institutes of Health-National Institute of Neurological Disorders and Stroke. (2015). Multiple Sclerosis: Hope Through Research. Достапно на: https://www.ninds.nih.gov/Disorders/Patient-Caregiver-Education/Hope-Through-Research/Multiple-Sclerosis-Hope-Through-Research.
6. Hemmett L, et al. (2004) What drives quality of life in multiple sclerosis? QJM, 97(10):671–6.
7. Souza A, et al. (2010) Multiple sclerosis and mobility-related assistive technology: systematic review of the literature. J Rehabil Res Dev, 47:213–223.
8. National Multiple Sclerosis Society. (2010). Gait or Walking Problems. Достапно на: http://www.nationalmssociety.org/NationalMSSociety/media/MSNationalFiles/Brochures/Brochure-Gait-or-Walking-Problems.pdf.

9. United States Department of Veterans Affairs. Visual Dysfunction in Multiple Sclerosis. Достапно на: http://www.va.gov/MS/Veterans/symptom_management/Visual_Dysfunction_in_Multiple_Sclerosis.asp.
10. National Multiple Sclerosis Society. Bladder Problems. Достапно на: http://www.nationalmssociety.org/Symptoms-Diagnosis/MS-Symptoms/Bladder-Dysfunction/
11. Siegert RJ, Abernethy DA. (2005). Depression in multiple sclerosis: a review. J Neurol Neurosurg Psychiatry, 76:469–475.
12. Lobentanz IS, et al. (2004). Factors influencing quality of life in multiple sclerosis patients: Disability, depressive mood, fatigue and sleep quality. Acta Neurologica Scandinavica, 110:6–13.
13. National Multiple Sclerosis Society. Types of MS. Достапно на: http://www.nationalmssociety.org/What-is-MS/Types-of-MS.
14. Lublin F.D. et al. (2014). Defining the clinical course of multiple sclerosis. Neurology, 83(3),278-86.
15. National Multiple Sclerosis Society. Managing Relapses. Достапно на: http://www.nationalmssociety.org/Treating-MS/Managing-Relapses.
16. Erbayat A, et al. (2013). Reliability of classifying multiple sclerosis disease activity using magnetic resonance imaging in a multiple sclerosis clinic. JAMA Neurol, 70(3):338-44.